Ważny wyrok TSUE: W niektórych przypadkach kosmetyki mogą przypominać żywność

Sprawa dotyczyła brytyjskiej spółki Get Fresh Cosmetics, posiadającej w swojej ofercie sprzedażowej kule do kąpieli. Były one dystrybuowane na Litwie m.in. za pośrednictwem strony internetowej.

W maju 2018 r. tamtejszy urząd ochrony konsumentów dokonał kontroli przedsiębiorstwa pod kątem zgodności jego produktów z wymogami rozporządzenia 1223/2009. W konsekwencji wydał decyzję stwierdzającą, że analizowane produkty kosmetyczne nie spełniają wymagań art. 3 lit. a i art. 20 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia, gdyż ich wygląd zewnętrzny imituje środki spożywcze pod względem wyglądu, zapachu, kształtu i wielkości. Jednocześnie stwierdził, że produkty te poprzez swój wygląd sugerują, iż ich przeznaczenie jest inne niż rzeczywiste, co może zagrażać zdrowiu lub bezpieczeństwu konsumentów. Ostatecznie litewski urząd nadzorczy zakazał wprowadzania produktów do obrotu oraz zobowiązał dystrybutora do wycofania ich z rynku, ostrzeżenia konsumentów o zagrożeniu związanym z tymi artykułami, a także poinformowania ich o możliwości zwrotu towarów.

Spółka zaskarżyła tę decyzję do litewskiego sądu okręgowego. Zdaniem Get Fresh Cosmetics, według art. 1 ust. 2 dyrektywy 87/357 konieczne jest wykazanie, iż rozpatrywane produkty są środkami nieżywnościowymi, ale z uwagi na swój wygląd czy oznakowanie mogą być nieopatrznie spożyte (w szczególności przez dzieci), powodując bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia. W tym kontekście Spółka uznała, że urząd ochrony konsumentów nie mógł poprzestać na ustaleniu, że rozpatrywane produkty mogą być mylone ze środkami spożywczymi, lecz powinien również wykazać zagrożenie wynikające z takiej omyłki (m.in. za pośrednictwem testów lub badań laboratoryjnych).

Litewski sąd postanowił zapytać TSUE o interpretację art. 1 ust. 2 dyrektywy 87/357 w zakresie tego, czy organy państw członkowskich faktycznie muszą wykazać, iż sprzedaż danego produktu kosmetycznego może być niebezpieczna ze względu na ryzyko uznania ich za żywność.

Trybunał Sprawiedliwości, w wyroku wydanym w dniu 2 czerwca 2022 r. (sygn. C-122/21), orzekł następujące:

Artykuł 1 ust. 2 dyrektywy Rady 87/357/EWG z dnia 25 czerwca 1987 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich dotyczących produktów, których wygląd wskazuje na przeznaczenie inne niż rzeczywiste, zagrażających zdrowiu lub bezpieczeństwu konsumentów, powinno się interpretować w ten sposób, że nie jest konieczne wykazanie za pomocą obiektywnych i potwierdzonych danych, iż okoliczność umieszczenia w jamie ustnej, wyssania lub połknięcia produktów, które nie są wprawdzie środkami spożywczymi, lecz ze względu na swój kształt, zapach, kolor, wygląd, opakowanie, etykiety, pojemność lub wielkość mogą zostać uznane przez konsumentów, w szczególności przez dzieci, za środki spożywcze, a w konsekwencji mogą zostać spożyte poprzez umieszczenie ich w jamie ustnej, wyssanie lub połknięcie, wiąże się z zagrożeniem i może skutkować na przykład uduszeniem, zatruciem, przebiciem lub niedrożnością przewodu pokarmowego. Niemniej jednak właściwe organy krajowe powinny ocenić w każdym poszczególnym przypadku, czy dany produkt spełnia przesłanki wymienione w tym przepisie, i uzasadnić, że ma to miejsce.

Zatem sam wygląd produktu nieprzeznaczonego do spożycia, ale imitującego żywność, nie jest wystarczającym powodem do wydania decyzji o zakazie jego sprzedaży. Kraje członkowskie, muszą zawsze oceniać każdy produkt w sposób indywidulany i odpowiednio uzasadniać decyzję o jego usunięciu z rynku, opierając się przy tym na kryteriach określonych w przepisach.

Link:

https://sip.lex.pl/#/jurisprudence/523442033/1/c-122-21-spozycie-produktow-mogacych-zostac-uznane-przez-konsumentow-w-szczegolnosci-przez-dzieci…?keyword=C-122~2F21%20wyrok&cm=SFIRST


Autor: Kinga Krent– Kancelaria KONDRAT i Partnerzy, biuro@kondrat.pl